สถาปัตยกรรมไทย

สถาปัตยกรรมไทย

สถาปัตยกรรมไทย คือ ศิลปะการก่อสร้างของไทย อันได้แก่ สถาปัตยกรรมไทย วัด อาคาร บ้านเรือน โบสถ์ วิหาร วัง สถูป และสิ่งก่อสร้างอื่น ๆ มีลักษณะแตกต่างกันไปตามภูมิศาสตร์ และคตินิยม สถาปัตยกรรมไทยมีมานานตั้งแต่ที่คนไทยเริ่มตั้งถิ่นฐาน และได้พัฒนาและปรับปรุงรูปแบบสถาปัตยกรรมอันเป็นสิ่งจำเป็นต่อการดำรงชีวิต เพื่อให้เหมาะสมกับสภาพอากาศ สภาพภูมิประเทศ

รูปแบบสถาปัตยกรรมไทย

สถาปัตยกรรม มีกี่ประเภท สามารถแบ่งออกตามลักษณะการใช้งานได้ 2 ประเภท คือ

• สถาปัตยกรรมศาสนา ได้แก่ วัด อุโบสถ วิหาร เจดีย์ เป็นต้น
• สถาปัตยกรรมที่อยู่อาศัย ได้แก่ บ้านเรือน ตำหนักวัง และพระราชวัง เป็นต้น

ความเป็นมาของ สถาปัตยกรรมไทย

• ยุคทวาราวดี (พุทธศตวรรษที่ 12–16) สถาปัตยกรรมแบบทวาราวดีมักก่ออิฐและใช้สอดิน บางแห่งมีการใช้ศิลาแลง เช่น ก่อสร้างบริเวณฐานสถูป
• ยุคศรีวิชัย (พุทธศตวรรษที่ 13–18) สถาปัตยกรรมไทยโบราณแบบศรีวิชัย คือการสร้างสถูปทรงมณฑปให้มีฐานและเรือนธาตุรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ส่วนยอดเป็นเจดีย์แปดเหลี่ยม ฐานปากระฆังสร้างเป็นชั้น
• ยุคลพบุรี (ราวพุทธศตวรรษที่ 12–18) สถาปัตยกรรมแบบยุคลพบุรี มีรูปแบบคล้ายศิลปะขอม เช่น เทวาลัย ปราสาท พระปรางค์ ต่างๆ นิยมใช้อิฐ หินทรายและศิลาแลง
• ยุคเชียงแสน (ราวพุทธศตวรรษที่ 16–23) งานสถาปัตยกรรมแบบเชียงแสน ส่วนใหญ่สร้างเพื่อเป็นศาสนสถาน รับเอาศิลปวัฒนธรรมมาจากดินแดนแห่งอื่นเข้าผสมผสาน ทั้งศิลปะสุโขทัย ศิลปะทวาราวดี ศิลปะศรีวิชัย ศิลปะพม่า

ตัวอย่าง สถาปัตยกรรมไทย

• ยุคสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ 18–20) สถาปัตยกรรมแบบสุโขทัย เป็นวัดในพุทธศาสนาลัทธิหินยานเป็นส่วนใหญ่ วัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างใช้อิฐและศิลาแลงเป็นหลัก อาจใช้หินชนวนบ้าง เช่น วิหารและอุโบสถ วิหาร
• ยุคอู่ทอง (ราวพุทธศตวรรษที่ 17–20) สถาปัตยกรรมแบบอู่ทอง เป็นศิลปะที่เกิดจากการรวมกันของศิลปะทวาราวดี และอารยธรรมขอม มีความเกี่ยวข้องกับพุทธศาสนานิกายหินยาน
• ยุคอยุธยา (พุทธศตวรรษที่ 20–23) สถาปัตยกรรมภายในยุคนี้ ออกแบบให้แสดงถึงความยิ่งใหญ่ ร่ำรวย สถาปัตยกรรมจึงมีขนาดและรูปร่างสูงใหญ่ ตกแต่งด้วยการแกะสลักปิดทอง
• ยุครัตนโกสินทร์ (พุทธศตวรรษที่ 23-ปัจจุบัน) เป็นยุคที่สถาปัตยกรรมไทยได้รับอิทธิพลจากสถาปัตยกรรมตะวันตก มีลักษณะเด่นคือ รูปทรงผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมไทยและสถาปัตยกรรมตะวันตก มีการประดับตกแต่งด้วยลวดลายไทย

10 สถานที่ สถาปัตยกรรมไทย ที่สวยงาม น่าเยี่ยมชม

ประเทศไทยมีสถานที่สถาปัตยกรรมไทยที่สวยงามและทรงคุณค่ามากมาย กระจายอยู่ทั่วทุกภูมิภาคของประเทศ สถานที่เหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงเอกลักษณ์และพัฒนาการของสถาปัตยกรรมไทยได้เป็นอย่างดี

1. ปราสาทสัจธรรม จ.ชลบุรี

ปราสาทสัจธรรม เป็นปราสาทไม้ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ตั้งอยู่ที่แหลมราชเวช ตำบลนาเกลือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี สร้างขึ้นโดยคุณเล็ก วิริยะพันธุ์ นักธุรกิจผู้ชื่นชอบสถาปัตยกรรมไทยและศาสนาพุทธ ปราสาทแห่งนี้เป็นผลงานศิลปะที่งดงามตระการตา สะท้อนให้เห็นถึงเอกลักษณ์ของสถาปัตยกรรมไทยและศาสนาพุทธ

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 18:00 น. (รอบค่ำ ศุกร์ – เสาร์ 18:00 – 20:30 น.)

2. วัดร่องขุ่น จ.เชียงราย

วัดร่องขุ่น ตั้งอยู่ที่ตำบลป่าอ้อดอนชัย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย เป็นวัดที่สร้างขึ้นโดย อาจารย์เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) เมื่อปี พ.ศ. 2540 เป็นสถาปัตยกรรมไทย ที่สวยที่สุดและประติมากรรมที่งดงาม โดยใช้สีขาวและกระจกเป็นวัสดุหลัก ผสมผสานกับลวดลายไทยและศิลปะล้านนา สะท้อนให้เห็นถึงแนวคิดและความเชื่อของอาจารย์เฉลิมชัยที่มีต่อพระพุทธศาสนา

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 17:00 น.

3. วัดมหาธาตุ จ.อยุธยา

วัดมหาธาตุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศไทย เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของชาติไทยได้เป็นอย่างดี

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 18:30 น.

4. เมืองโบราณ จ.สมุทรปราการ

เมืองโบราณ จ.สมุทรปราการ เป็นพิพิธภัณฑ์เอกชนกลางแจ้งที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตั้งอยู่บนพื้นที่กว่า 800 ไร่ ริมถนนสุขุมวิท ตำบลบางปูใหม่ อำเภอเมืองสมุทรปราการ เป็นแหล่งรวบรวมสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับประวัติศาสตร์ในประเทศไทยจัดแสดงไว้อย่างมีชีวิตชีวา

เวลาทำการ: ทุกวัน 09:00 – 19:00 น.

5. วัดป่าภูก้อน จ.อุดรธานี

ดป่าภูก้อน ตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่านายูงและป่าน้ำโสม บ้านนาคำ ตำบลบ้านก้อง อำเภอนายูง จังหวัดอุดรธานี สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2543 โดยพุทธบริษัทสี่ ผู้ตระหนักถึงคุณประโยชน์อันยิ่งใหญ่ของธรรมชาติและป่าต้นน้ำลำธาร ซึ่งกำลังถูกทำลาย

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 17:00 น.

6. พระนารายณ์ราชนิเวศน์ จ.ลพบุรี

พระนารายณ์ราชนิเวศน์ ตั้งอยู่ในเขตตำบลท่าหิน อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี เป็นพระราชวังที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชโปรดให้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2209 บนพื้นที่ 41 ไร่ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดลพบุรี เป็นแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมไทยที่ทรงคุณค่า

เวลาทำการ: ทุกวัน 09:00 – 16:00 น

7. อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย เป็นอุทยานประวัติศาสตร์แห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ที่ตำบลศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย เป็นเมืองโบราณที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 17:00 น.

8. วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร จ.นครปฐม

วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร เป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งในประเทศไทย ตั้งอยู่ที่ตำบลพระปฐมเจดีย์ อำเภอเมืองนครปฐม จังหวัดนครปฐม เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร เป็นปูชนียสถานสำคัญคู่บ้านคู่เมืองนครปฐม และเป็นวัดที่มีพระเจดีย์องค์ใหญ่และสูงที่สุดในประเทศไทย

เวลาทำการ: ทุกวัน 07:00 – 20:00 น.

9. อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์

อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง ตั้งอยู่บนยอดเขาพนมรุ้ง ซึ่งเป็นภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว ตั้งอยู่ในพื้นที่ตำบลตาเป๊ก อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นโบราณสถานศิลปะแบบเขมรในประเทศไทยที่มีความงดงามและมีความสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งในประเทศไทย

เวลาทำการ: ทุกวัน 07:00 – 18:00 น.

10. วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร กรุงเทพฯ

วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า วัดอรุณ เป็นวัดไทยโบราณตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งธนบุรี กรุงเทพมหานคร นับว่าเป็นสถาปัตยกรรมไทยที่มีชื่อเสียงที่สวยงามและโดดเด่น โดยเฉพาะพระปรางค์ใหญ่สีขาวที่สร้างด้วยกระเบื้องเคลือบสี ที่สูงตระหง่านเป็นสัญลักษณ์

เวลาทำการ: ทุกวัน 08:00 – 18:00 น.

สถาปัตยกรรมไทยได้พัฒนาและเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ในปัจจุบัน มีการผสมผสานกับสถาปัตยกรรมสมัยใหม่มากขึ้น เกิดเป็นสถาปัตยกรรมไทยร่วมสมัยที่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ของความเป็นไทยไว

เนื้อหาที่คุณอาจสนใจ : วิจิตรศิลป์

Tag: 10 สถาปัตยกรรมไทย , สถาปัตยกรรมไทย 4 ภาค